Dieci anni fa mancava Gigi Manina.
Il suo ricordo e la sua amicizia sono vivi più che mai.
Insieme con la sua famiglia vogliamo ricordarlo in questa rubrica, che era stata da lui voluta, dedicandogli alcune poesie di due poeti piemontesi a lui cari.
Di Nino Costa “Ël mè piemontèis” e “L’hai amparà”: due poesie che rispecchiano il carattere di Gigi.
Di Domenico Badalin “Lin-a d’Agost”: agosto, il mese in cui è mancato Manina.
Ciao Gigi, sei sempre nei nostri cuori e nei nostri pensieri.
‘L MÈ PIEMONTÈIS di Nino Costa
Dal temp dij temp ij vej dla mia famija
l’han sempre dëscorù ‘n dialèt nostran.
Dij tanti amis dla gioventù fiorìa
pa gnun ch’a ciaciarèissa an italian.
La stòria dla mia gent, la poesìa
dël mè pais l’è ‘n dialèt rudi[1] e san
rangià ‘n sël gust dla rima e dl’armonìa
ch’am ven dal sangh Monfrin e Canavsan[2].
Mè prim antich amor: la prima fiama
ch’a l’ha scaodà ‘l mè cheur quasi… tre mèis,
l’è pròpe an turinèis ch’am piava ‘n gir
e a l’è stàit an dialèt l’ùltim sospir,
l’ùltim salut ch’a l’ha bësbià mia Mama…
… L’è për lolì ch’i scrivo an piemontèis.
L’HAI AMPARÀ di Nino Costa
As dis che tuti ij dì ‘s n’ampara un-a
e mi, goardand ël mond, l’hai amparà
che ‘l travaj, la richëssa e la fortun-a
son tre còse distinte e separà.
Peui dòp l’hai amparà che bionda ò brun-a
na fomna ‘d sust[3] a l’è ‘l tesòr dla ca,
e che ‘n bonòm, s’a sta a guardé la lun-a,
a resta ‘n t’ël canton dij dësmentià[4].
L’hai amparà a sté ciuto, a avèj passiensa,
a vive ‘n t’ël mè cit, a parlé pòch,
e a guadagneme ‘l pan a tòch për tòch.
Ma për maleur, con tut che l’esperiensa
an mostra ch’a-i va lòn për fesse sgnor,
l’hai pà ‘ncor amparà a fé l’impostor.
LIN-A D’AGOST di Dumini Badalin
Se ti ‘t conzijssi ‘l neut dël mé campagni,
dòp San Lorens, con stèmbri ch’o s’avzin-a,
con l’uva ch’o la tènz tacà ‘l taragni[5]
e ‘l rapi ch’anrosaro[6] al ciar dla lin-a,
quand che la melia l’ha ‘l sò mapi mèrji[7]…
Mi seu che ti ch’ot hei stidià bomben,
ti ch’ot sij semp a lesi tuti ‘l serji,
ina ròba ‘n si bela, ‘t la séi nen.
Son neut dë stëlji naji[8] pù lisenti
e ch’ot parlo ‘nt ël cheur ant na minera,
che mi m’ancant s’o ven an sl’uss a senti.
M’anset an s’in prijòch[9] a suma dl’era
e quand son strach, direiva ch’o m’agreva[10]
andemna a dreumi e nen podeimi cheuji
ël bel respiré creus[11] dla tèra greva[12],
ch’el monta da ‘nt ël rèis, o bogia ‘l feuji…
e ij grì[13] ‘s në sdan[14] e canto ‘nco pù fòrt,
fasend lintorn[15] na misica special.
Peu ‘t senti baulé ‘n can dré da coi òrt,
in atr lontan, os sent zù da la val
e ‘l ran-i, ‘n den al boli[16], ‘nt ij fossà,
fan concert a na lin-a ciara, ciara…
La neut la sbarda argent dal sò scossà[17]
e la campagna pasia, s’anrosara[18].
Quèich agn andrera ‘s costimava ‘ncora,
‘d si temp, andé a sfojé la melia ‘nt l’era.
Ij giovo mnivo për sërché la sgnora[19],
ij vegg për na cantada e dla barbera.
Os sentiva a ghigné, dì dël folèrji[20]
e ‘l mati[21] ch’ot beicavo dë scondon,
o ghignavo con j’euj empì dë stelji,
da feti dë ‘nt ël cheur in termolon.
Eh… ‘l neut d’antlora ‘t jë conzréi pù nen.
Ma mnì na vòta qui, dòp San Lorens,
ti con la dòna[22]. Mnì, ch’ov farà ben.
Quì beivi dël vin bon e mangi suèns.
S’ov garba, peuli dreumi tut o dì,
o lesi, ti ch’ot piàs, o spasigé.
Ma ‘ndé ‘d fòra dë ‘d neut. Scotemi mi.
Stevna da banda a senti col bogé
ch’o fan ël feuji, mentr a canto ij grì.
[1] Rozzo
[2] Il padre, Felice Costa, era di Cirié e la madre, Antonietta Zanotti, di Zoalengo, piccola frazione di Gabiano Monferrato
[3] Buon senso
[4] Dimenticatoio
[5] Filari di viti
[6] Si bagnano di rugiada
[7] Mature
[8] Nate
[9] Grosso sasso
[10] Rincresce
[11] Profondo
[12] Pesante (di timori)
[13] Grilli
[14] Si accorgono
[15] Attorno
[16] Piccoli stagni
[17] Grembiale
[18] Si bagna di rugiada
[19] Morosa
[20] Stupidaggini
[21] Ragazze
[22] Moglie
